کافئین یک ماده شیمیایی متعلق به گروه آلکالوئیدها است که به طور طبیعی در انواع مختلف گیاهان مانند قهوه، چای، کاکائو، گیاهان تنباکو و برخی گیاهان دارویی یافت می‌شود. فرآیند استخراج کافئین از این منابع گیاهی عمدتاً از طریق جذب محلول‌های آبی و سپس با استفاده از فرآیندهای انجماد، جداسازی و خشک‌کردن انجام می‌شود.

بیشتر کافئینی که ما مصرف می‌کنیم، از دانه‌های قهوه و برگ‌های چای به دست می‌آید. پس از استخراج از منبع گیاهی، کافئین به شکل پودر یا کریستالها تولید می‌شود و مورد استفاده در محصولات مختلف مانند نوشیدنی‌ها، غذاها و مکمل‌های غذایی قرار می‌گیرد.

توجه داشته باشید که استفاده از کافئین باید با احتیاط صورت گیرد و مصرف آن باید به میزان مناسب و بر اساس راهنمایی‌های پزشکی انجام شود، زیرا مصرف زیاد کافئین ممکن است منجر به اثرات جانبی ناخوشایند مانند اضطراب، بی‌قراری و اختلالات خواب شود.

انواع کافئین:

کافئین در واقع در انواع مختلف موجود است و اغلب از منابع گیاهی مختلف استخراج می‌شود. برخی از منابع شناخته شده کافئین عبارتند از:

۱. قهوه: یکی از منابع اصلی کافئین، که از دانه‌های قهوه به دست می‌آید.

۲. چای: برگ‌های چای نیز حاوی کافئین هستند.

۳. کاکائو: دانه‌های کاکائو نیز حاوی مقدار قابل توجهی کافئین هستند.

۴. گیاهان تنباکو: برگ‌های گیاه تنباکو نیز حاوی کافئین می‌باشند.

۵. برخی گیاهان دارویی: برخی گیاهانی مانند گینسنگ، ماتهاری و یا برخی از گیاهان دارویی دیگر نیز حاوی کمیت‌هایی کافئین هستند.

این منابع مختلف میزان و مقدار کافئین موجود در آن‌ها متفاوت است، ولی همگی حاوی این ماده محرک هستند.

مصرف کافئین در ورزشکارن:

به عنوان یک ورزشکار، مصرف کافئین می‌تواند تأثیر مهمی بر عملکرد ورزشی شما داشته باشد. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مقادیر معمولی کافئین (معمولاً ۱ تا ۳ میلی‌گرم بر هر کیلوگرم وزن بدن) می‌تواند بهبودهای معناداری در عملکرد ورزشی به دنبال داشته باشد. این اثرات شامل افزایش تحرک، کاهش واکنش‌های درد و افزایش قدرت و استقامت است.همچنین، مصرف کافئین ممکن است بهبودهایی در عملکرد ورزشی مانند استقامت و قدرت عضلات، تمرکز و تمرینات نیرومندی داشته باشد. با این حال، اثرات کاملاً بسته به مقدار کافیین مصرف شده، نوع ورزش، جنسیت و حتی تحمل شخصی هستند.

مصرف همزمان کافئین و آرژنین

مصرف همزمان کافئین و آرژنین ممکن است به طور مختصر و برای بعضی افراد مواردی را بیشتر نموده یا ناهنجاری‌هایی را ایجاد کند. اما در کل، به طور عمومی، این ترکیب به همراه مصرف منظم و با مقادیر متعارف، برای اکثر افراد خطرات و مضرات زیادی ندارد.

آرژنین یک اسید آمینه مهم است که در تقویت عملکرد قلب، گردش خون، و تنظیم فشار خون نقش دارد. کافئین نیز به عنوان یک محرک مرکزی واکنشی عمل می‌کند و می‌تواند منجر به افزایش بیشتر ضربان قلب و فعالیت عصبی شود.

با این حال، هرگونه مصرف مکمل‌ها یا مواد غذایی جدید باید با مشورت از پزشک یا متخصص تغذیه صورت گیرد، به خصوص اگر شما دارای شرایط پزشکی خاصی مانند فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی یا دیابت هستید. همواره مشورت با یک متخصص می‌تواند بهترین راه را برای استفاده از مکمل‌ها و ترکیبات مختلف به منظور بهره‌مندی حداکثری از آن‌ها به دست آورید.

میزان مجاز مصرف کافئین:

میزان مصرف مجاز کافئین برای بزرگسالان، کهنسالان و ورزشکاران اختلافاتی دارد و بستگی به عوامل مختلفی از جمله سن، سلامتی عمومی، تحمل فردی و نیازهای ورزشی دارد. معمولاً مقداری تا ۴۰۰ میلی‌گرم (معادل تقریبی چهار فنجان قهوه) کافئین در روز برای بزرگسالان به عنوان مصرف مجاز تلقی می‌شود. اما در مورد ورزشکاران ممکن است مصرف بیشتر یا کمتری نیاز باشد.

برای کهنسالان (بالای ۶۵ سال)، توصیه‌ها ممکن است متفاوت باشند و ممکن است مصرف کمتری از کافئین توصیه شود. همچنین، زمان مصرف کافئین و نحوه مصرف آن (مثلاً قبل یا بعد از ورزش) نیز ممکن است برای ورزشکاران تأثیرگذار باشد.

با توجه به تفاوت‌های فردی و نیازهای ورزشی، بهتر است که هر فرد برای تعیین مصرف مجاز کافئین خود از یک متخصص تغذیه ورزشی یا پزشک مشورت بگیرد.

گردآورنده: مجید احمد میر محمد علی